De toegankelijkheidsverklaring

Heb jij al toegankelijkheidsverklaringen gemaakt voor al je websites en apps? Dit is verplicht voor overheidsorganisaties. Op deze pagina lees je alles over de wet, de verklaring, de statussen, het dashboard en de controle door DigiToegankelijk.

Actueel

collega's nemen onderzoeksrapport door

Status C na 6 maanden automatisch naar D

Vanaf april 2024 krijgen verklaringen met status C na 6 maanden automatisch status D. Het is dus belangrijk om je verklaring op tijd bij te werken.

1. Wat en waarom

Het is wettelijk verplicht om verklaringen te maken voor al je websites en apps.

Waarom is dit belangrijk?

In je verklaring staat hoe toegankelijk je site of app al is, en hoe je dat gaat verbeteren. Jouw organisatie legt op die manier verantwoording af. Niet alleen aan de Tweede Kamer en toezichthouders, maar ook aan de gebruikers van jouw sites en apps.

Het belang van digitale toegankelijkheid ›

Wettelijk verplicht

In de wet staat dat overheidsorganisaties voor al hun websites en apps een verklaring moeten maken, volgens een vast model. Zonder verklaring voldoe je dus niet aan de wet. Met de invulassistent op toegankelijkheidsverklaring.nl maak je verklaringen die voldoen aan het verplichte model.

Meer over de wet

De statussen (A t/m E)

Elke overheidswebsite en -app krijgt een status. Met status A, B en C voldoe je aan de wet. Status E betekent dat er nog geen verklaring is.

Meer over de statussen ›

Toegankelijkheidsonderzoek

Alleen met een volledig onderzoek krijgt je verklaring status A of B. In je verklaring neem je een of meer links op naar onderzoeksrapporten. Dat is de onderbouwing van je status.

Een onderzoek laten uitvoeren ›

Onevenredige last

Je mag in sommige situaties aangeven dat jouw organisatie niet kan voldoen aan bepaalde toegankelijkheidseisen. Er zijn veel voorwaarden, dus vraag altijd een jurist om advies.

Meer over onevenredige last ›

Dashboard DigiToegankelijk

Op het dashboard zie je de statussen van alle overheidswebsites en -apps. De cijfers komen van de gepubliceerde verklaringen, en van ons eigen onderzoek naar websites en apps zonder verklaring. 

Ga naar het dashboard ›

Veelgestelde vragen

De wet geldt voor alle overheidsinstanties. Lees welke organisaties dat precies zijn.

Is jouw organisatie verantwoordelijk voor een website of app? Dan moet je er een verklaring voor maken. Weet je niet of je verantwoordelijk bent voor een website of app? Lees onze tips voor het bepalen van de verantwoordelijkheid.

Ja. Onder websites vallen ook intranetten, extranetten en cloudapplicaties. Onder apps vallen native, web- en hybride mobiele apps. Ook voor deze kanalen moet je dus verklaringen maken.

Dan moet je er zo snel mogelijk een maken. Je moet dit doen voor alle websites en apps waarvoor jouw overheidsorganisatie verantwoordelijk is. Lees hoe je een verklaring maakt.

Lees onze introductie over digitale toegankelijkheid, vind antwoord op je vragen in onze kennisbank of bezoek onze online vragenuurtjes en kennissessies.

Voor ondersteuning kun je contact opnemen met digitoegankelijk-ondersteuning@ictu.nl

Gemeenten kunnen voor vragen en ondersteuning ook terecht bij het Aanjaagteam van VNG via : digitaletoegankelijkheid@vng.nl

2. Jouw account op toegankelijkheidsverklaring.nl

Je hebt een account op toegankelijkheidsverklaring.nl nodig om verklaringen te maken en aan te passen.

Account aanmaken

Om verklaringen te maken heb je een account nodig op toegankelijkheidsverklaring.nl. Iedereen die voor een overheidsorganisatie werkt kan een account aanmaken.

Registreren › of Inloggen ›

Verklaring overdragen

Je kunt een verklaring overdragen aan een nieuwe beheerder. Dat gaat zo:

  • de nieuwe beheerder maakt een eigen account
  • de oude beheerder logt in en zoekt de verklaring bij Mijn verklaringen
  • kies in de kolom Acties voor Verklaring overdragen
  • vul het e-mailadres van de nieuwe beheerder in

Kan de oude beheerder niet meer inloggen? Neem dan contact met ons op, dan regelen wij de overdracht.

E-mailadres aanpassen

Bij elke verklaring geef je in de eerste stap van de invulassistent een e-mailadres op. Je past dit aan door de verklaring te bewerken en opnieuw te publiceren. 

Wij gebruiken dit adres om contact op te nemen over de verklaring. Het staat los van het account waarmee je bent ingelogd. 

Veelgestelde vragen

Gebruik de knop ‘Wachtwoord opnieuw instellen’ op de inlogpagina van toegankelijkheidsverklaring.nl.

Daar werken we aan! Met de lancering van de nieuwe versie van de invulassistent hebben we de eerste stap gezet. In de tweede helft van 2024 werken we aan de organisatie-accounts.

Iedereen mag een account aanmaken en een verklaring opstellen, maar alleen verklaringen van overheidsorganisaties worden in het toegankelijkheidsregister gepubliceerd. Daarvoor kijken we naar de organisatie die in stap 2 van de invulassistent is ingevuld.

3. Verklaring maken en aanpassen

Verzamel alle informatie en maak in 9 stappen een verklaring aan.

Informatie verzamelen

Verzamel deze informatie voordat je begint aan een nieuwe verklaring:

  • Bij websites: het hoofddomein (webadres) en eventuele andere domeinen, subdomeinen en/of deeldomeinen die bij de website horen.
  • Bij apps: de naam van de app en links naar de locatie(s) van de app in de appstores van verschillende platformen.

Heb je voor deze website of app 1 of meer onderzoeksrapporten? Zorg dat die online staan op je eigen website, of vraag de link aan het onderzoeksbureau.

In de verklaring moet je linken naar een overzicht van alle websites en apps waarvoor jouw organisatie verantwoordelijk is. Dat overzicht kun je op je eigen hoofdwebsite publiceren. Je mag ook linken naar https://toegankelijkheidsverklaring.nl/register?w=[naam van overheidsorganisatie].

Je moet de naam en rol invullen van de bestuurder of manager die de verklaring voor ‘gezien en akkoord’ tekent.

De invulassistent

Verklaringen maak je via een speciaal formulier op toegankelijkheidsverklaring.nl: de invulassistent. Deze wizard leidt je stap voor stap door het proces. Het resultaat is een verklaring die voldoet aan het verplichte model. Om de invulassistent te gebruiken heb je een account op toegankelijkheidsverklaring.nl nodig.

9 stappen

De invulassistent bestaat uit 9 stappen. In elke stap vul je de gevraagde informatie in. Aan het eind zie je hoe je verklaring eruit komt te zien. Je kunt de verklaring nu publiceren. Daarna staat je verklaring in het register.

De 9 stappen van de invulassistent ›

Is je onderzoek compleet?

Je kunt één volledig onderzoek gebruiken, of meerdere deelonderzoeken. Bijvoorbeeld van de techniek (het platform of CMS) en van de content. Zolang alle 50 toegankelijkheidseisen maar zijn gecontroleerd. Alléén een techniek- of contentonderzoek is dus niet genoeg.

Meer over deelonderzoeken ›

Meest gemaakte fouten

Bij nieuwe verklaringen komen de volgende fouten het meest voor. Zorg dat jouw verklaring op deze punten klopt.

Een verklaring is alleen geldig als de hele website of app is onderzocht: zowel de techniek (het platform of CMS) als de content. 

Deelonderzoek techniek

Bij het deelonderzoek van de techniek worden alle onderdelen onderzocht die de leverancier beheert. Dit kan per platform verschillen. De onderzoeker kijkt of een redacteur met het platform toegankelijke inhoud kan plaatsen. En of de onderdelen die het platform levert toegankelijk zijn. Bijvoorbeeld de formuliervelden, paginatemplates, navigatiemenu’s en de zoekfunctie.

Deelonderzoek content

Het deelonderzoek van de inhoud richt zich op alles wat de webredactie zelf kan aanpassen: teksten, afbeeldingen, ingesloten video’s, de teksten bij formulieren, pdf-bestanden, enzovoort. Wat er precies onder valt, verschilt per platform.

Eigen huisstijlkleuren

Het kan voorkomen dat je een standaardplatform of -app gebruikt voor je website of app, waar je alleen je eigen logo en huisstijlkleuren in plaatst. In dat geval moet je die ook apart laten onderzoeken, omdat die niet zijn meegenomen in het techniek-onderzoek van het platform.
 

Verwijs je in je verklaring naar een algemeen onderzoek dat jouw leverancier heeft laten uitvoeren? Dan moet je in de invulassistent bij stap 8 een toelichting geven. Je moet uitleggen waarom dit algemene onderzoek ook van toepassing is op jouw website of app. 

Vaak staat in het algemene onderzoek namelijk een ander webadres dan in jouw verklaring. Dat is verwarrend voor lezers van de verklaring. Leg daarom duidelijk uit hoe het zit. Vertel bijvoorbeeld dat het om een algemeen onderzoek gaat van het platform, maar dat jullie het platform zonder aanpassingen gebruiken.

Gebruik je het platform mét aanpassingen, zoals je eigen huisstijlkleuren of content? Dan moet je de onderdelen die specifiek zijn voor jouw organisatie apart laten onderzoeken. In je verklaring link je naar het algemene onderzoek én naar het specifieke onderzoek.

Je maakt een verklaring voor een bepaalde website of app. In stap 2 van de invulassistent geef je op om welke webadressen of platformversies van de app het precies gaat. 

Om status A of B te behalen, moet je voor de hele website of app onderzoeksresultaten kunnen laten zien. Je moet dus verwijzen naar één of meer onderzoeksrapporten waaruit blijkt dat al die webadressen of platformversies van de app zijn onderzocht. 

Hoe controleer je dat? In elk onderzoeksrapport staat wat de reikwijdte (scope) was van het onderzoek. Controleer of de scope van het onderzoek hetzelfde is als de webadressen of platformversies die je in de verklaring noemt. Het mag dus bijvoorbeeld niet zo zijn dat er bij het onderzoek een bepaald deel van de website of app niet is onderzocht. 

Is er een verschil, en heb je daar een goede reden voor? Dan moet je dat in de toelichting bij stap 8 uitleggen.

Verklaring aanpassen

Wil je een bestaande verklaring aanpassen? Dat gaat zo:

  • log in op toegankelijkheidsverklaring.nl
  • ga naar Mijn verklaringen
  • zoek de verklaring die je wilt aanpassen
  • kies in de kolom Acties voor Bewerken

Veelgestelde vragen

We zijn bezig met de overstap naar de nieuwe versie van de invulassistent. Daarom hoef je in de huidige invulassistent niet meer per succescriterium op te geven wat de oorzaak, het gevolg, de maatregelen, de alternatieven en de planning zijn. Het JSON-bestand heb je dus niet meer nodig. 

Je kiest nu in de invulassistent voor succescriterium Algemeen (0.0.0). Daar vul je de velden 1 keer in, voor alle afwijkingen samen.

In de nieuwe invulassistent gaan we op een andere manier werken. De onderzoeksbureaus kunnen dan via een JSON-bestand een rapportcode aanmaken. Die gebruiken overheidsorganisaties om snel een verklaring op te stellen.

Horen domeinen of (platformversies van) apps vanuit het perspectief van de gebruiker of klant bij elkaar? Zet ze dan ook bij elkaar in één verklaring. Dit geldt voor verklaringen met status A, B, C of D. 

Delen van een website kunnen op een ander webadres staan, maar wel bij het kanaal horen. De vormgeving is dan bijvoorbeeld hetzelfde. Die extra webadressen kun je in de invulassistent toevoegen. Je maakt dan dus één verklaring voor het hoofddomein en de extra webadressen samen. Voor domeinen die geen relatie met elkaar hebben, kun je beter aparte verklaringen opstellen. 

Voorbeeld: het extra webadres https://dashboard.digitoegankelijk.nl hoort bij https://www.digitoegankelijk.nl.

Voor apps heb je soms te maken met verschillende platformversies. Als het om dezelfde app gaat voor bijvoorbeeld Android en iOS, kun je hier het beste één verklaring voor aanmaken. Je voegt dan de links naar de app stores van beide platforms toe aan de verklaring. En de onderzoeken van beide apps.

Op 12 maart 2024 is een nieuwe versie van de invulassistent gelanceerd. Deze versie wijkt op sommige punten af van de oude versie. Als je een van je bestaande verklaringen bewerkt, doe je dat vanaf nu in de nieuwe invulassistent. Bekijk veelgestelde vragen over de nieuwe versie, of stuur een bericht aan info@digitoegankelijk.nl

4. Verklaring publiceren

Klaar met je verklaring? Dan kan 'ie live.

Publiceer je verklaring

Bij de laatste stap van de invulassistent publiceer je de verklaring. Je ziet in deze stap hoe je verklaring eruit gaat zien. Onderaan de pagina staat de knop Publiceer de verklaring.

Heb je in stap 9 Toon deze verklaring in het centrale register aangevinkt? Dan staat je verklaring na publicatie in het register. Heb je dat niet aangevinkt? Dan moet je de verklaring op je eigen website publiceren. Dat doe je door de HTML-code te downloaden.

Het toegankelijkheidslabel plaatsen

Na publicatie plaats je het toegankelijkheidslabel op je site. Dit is een samenvatting van de verklaring. Het label toont altijd de actuele status. 

Je hoeft de verklaring zelf niet op je site te zetten. Door het toegankelijkheidslabel te plaatsen voldoe je aan de wet. Alleen een link naar je verklaring is niet genoeg. Voor apps zet je het label op een webpagina. In de app store verwijs je dan naar die pagina.  

Na het publiceren van je verklaring kun je het toegankelijkheidslabel downloaden. Dat gaat zo:

  • log in op toegankelijkheidsverklaring.nl
  • ga naar Mijn verklaringen 
  • zoek de verklaring in het overzicht
  • kies in de kolom Acties voor Label downloaden (HTML)
  • kopieer de HTML-code die wordt getoond
  • plak de HTML-code zonder wijzigingen in de editor van je CMS
  • het label verschijnt nu automatisch op je site

We hebben het label besproken met twee bekende onderzoeksbureaus. De alt-tekst van het label is de beschrijving van de link, en de pagina waarnaar wordt verwezen is het toegankelijk alternatief voor de SVG. Daarmee is het een toegankelijke oplossing. 

Het label is een afbeelding met aan de linkerkant een verticale balk met de letters A tot en met E, in de kleuren donkergroen, lichtgroen, geel, oranje en rood. De actuele status is gemarkeerd. Aan de rechterzijde staat in tekst een korte samenvatting van de verklaring. Het webadres wordt genoemd, de status, en of er een controle is geweest door DigiToegankelijk. Het label is een link naar de toegankelijkheidsverklaring zelf.

Verklaring als HTML downloaden

In plaats van het toegankelijkheidslabel mag je ook de verklaring zelf op je site plaatsen. Dat gaat zo:

  • log in op toegankelijkheidsverklaring.nl
  • ga naar Mijn verklaringen
  • zoek de verklaring in het overzicht
  • kies in de kolom Acties voor Verklaring downloaden (HTML)
  • sla het HTML-bestand op je computer op
  • kopieer de HTML en plak deze in de editor van je CMS

Let wel op: de verklaring moet exact deze code hebben om aan de wet te voldoen. Controleer of je CMS geen belangrijke onderdelen weghaalt. En pas je webpagina elke keer aan als je de verklaring een update geeft.

5. Opheffen en verwijderen

Gaat je site of app offline? Pas dan je verklaring aan.

Site of app opheffen

Laat de verklaring staan totdat de website of app echt offline is. 

Is het onderzoek van de site of app minder dan 3 jaar oud? dan hoef je niets te doen. Is het onderzoek verlopen, of heb je geen onderzoek? Dan zijn er 2 scenario’s:

Hef je de website of app over minder dan 6 maanden op? Pas je verklaring aan. Geef in stap 4 aan dat er geen onderzoeksrapporten beschikbaar zijn. In stap 5 kun je vervolgens aangeven dat je de website of app gaat opheffen. Als dat binnen 6 maanden gebeurt krijgt de verklaring status C.

Duurt het langer dan 6 maanden voordat je de website of app gaat opheffen? Om aan de wet te blijven voldoen, moet je dan een nieuw onderzoek uit laten voeren. Pas je verklaring aan door in stap 4 de link naar het nieuwe onderzoeksrapport te plaatsen. Je krijgt dan weer status B.

Verklaring verwijderen

Wil je een bestaande verklaring verwijderen? Volg dan deze stappen:

  • log in bij toegankelijkheidsverklaring.nl
  • ga naar Mijn verklaringen
  • zoek de verklaring die je wilt verwijderen
  • kies in de kolom ‘Acties’ voor ‘verwijderen’

6. Controle van je verklaring

DigiToegankelijk controleert of je verklaring in orde is.

We geven je verbetertips

Is je verklaring gepubliceerd? Dan krijgen wij een bericht. Ons team controleert je verklaring en geeft verbetertips. Op die manier helpen wij overheidsorganisaties om te voldoen aan de wet en klaar te zijn voor toezicht.

Meer over toezicht ›

Checklist

We gebruiken bij de controle een standaard checklist. Gebruik deze checklist zelf ook om te controleren of jouw verklaring goed in elkaar zit. 

Bekijk de checklist ›

De annotaties

Bij elke verklaring staat een annotatie. Dit is een opmerking die aangeeft of de verklaring voldoet aan de checklist. Er zijn 3 opties:

De verklaring is nog niet is gecontroleerd.

De verklaring is gecontroleerd, en voldoet aan de punten van de checklist.

Bij de controle zijn problemen gevonden met de verklaring. De verklaring voldoet nog niet aan alle punten van de checklist.

Termijnen

Voor de verklaringen en de onderzoeken gelden een aantal termijnen. Als die verlopen, gaat je verklaring terug naar status D.

Elke verklaring moet minimaal 1 keer per jaar geüpdatet worden. Loop de verklaring langs en kijk of alles nog klopt. Om aan de wet te voldoen, moet er vooruitgang zichtbaar zijn. Bijvoorbeeld doordat je een aantal gevonden toegankelijkheidsproblemen hebt opgelost. Verwerk dit minimaal 1 keer per jaar in je verklaring.

Als je een volledig toegankelijkheidsonderzoek hebt gedaan, krijg je status A of B. Dat onderzoek is 3 jaar geldig. Daarna moet je opnieuw onderzoek laten doen. Doe je dit niet op tijd? Dan krijgt je verklaring automatisch status D. Dat verandert weer als je het nieuwe rapport toevoegt.

Status C krijg je als je geen onderzoek hebt gedaan, en je:

  • de website of app binnen 6 maanden gaat opheffen, OF:
  • de website of app binnen 6 maanden laat onderzoeken.

Na die 6 maanden moet je verklaring dus óf verwijderd zijn (site of app opgeheven), of aangepast zijn naar een status A of B (onderzoek toegevoegd). Is dat niet gebeurd? Dan krijgt je verklaring automatisch status D.

Veelgestelde vragen

Sinds 2020 controleert DigiToegankelijk alle toegankelijkheidsverklaringen die worden gepubliceerd. Zo helpen wij overheidsorganisaties om te voldoen aan de wet, en om klaar te zijn voor toezicht door een externe toezichthouder.

Als een verklaring nog niet aan alle punten uit de checklist voldoet, geven wij deze de annotatie 'onderbouwing ontoereikend'. Dat betekent dat je de verklaring moet verbeteren.

Loop nog een keer de punten uit onze checklist door. Pas je verklaring aan zodat die aan alle punten voldoet. Publiceer de verklaring daarna opnieuw. Dan controleren wij of het probleem is opgelost.

Een verklaring kan om verschillende redenen teruggezet zijn naar D:

  • Het toegankelijkheidsonderzoek waar je naar verwijst is meer dan 3 jaar oud.
  • De verklaring heeft al meer dan 6 maanden status C.