Voor leveranciers

Overheidsorganisaties zijn wettelijk verplicht om hun websites en apps toegankelijk te maken. Als de opdrachtgever hier niet om vraagt zorg er dan voor dat het onderwerp wel op tafel komt. Hoe kun je je opdrachtgever overtuigen van de noodzaak van digitale toegankelijkheid? 

Waarom is digitale toegankelijkheid belangrijk?

Ieder mens heeft het recht om te leven als ieder ander. En om mee te doen in de samenleving. Meedoen in de digitale wereld hoort daar natuurlijk bij. Daarom is het belangrijk dat websites en apps toegankelijk zijn. Want als dat zo is, kan écht iedereen ze gebruiken.

Drempels weghalen

Buiten op straat halen we drempels weg en plaatsen we wegwijzers. Of we brengen een geleidelijn aan in de stoep. Zo maken we de omgeving toegankelijker voor mensen met én zonder beperking. Ook websites en apps kun je toegankelijk maken. Daardoor neem je digitale drempels weg voor een hele grote groep mensen.

Miljoenen Nederlanders met een beperking

In Nederland hebben meer dan 2,5 miljoen mensen een beperking of chronische ziekte. Dat kan een lichamelijke, zintuiglijke, verstandelijke of psychische beperking of een chronische ziekte zijn. Daarnaast zijn er grote groepen mensen die tijdelijk een beperking hebben, bijvoorbeeld door een gebroken arm.

Het aantal mensen dat gebruikmaakt van hulpmiddelen voor toegankelijkheid is nog veel groter. Zo heeft ongeveer de helft van de telefoonbezitters één of meer toegankelijkheidsinstellingen op de telefoon geactiveerd.

Verder lezen

• Wat is digitale toegankelijkheid?
• De voordelen van digitaal toegankelijke websites en apps

Het begint uiteraard met de basisstappen die eerder genoemd zijn:

1. Maak jouw product toegankelijk.
2. Lever en deel bewijs van toegankelijkheid, bijvoorbeeld via een rapport van een toegankelijkheidsonderzoek. Als meerdere overheden gebruikmaken van jouw product, dan is het óók handig om dat bewijs te delen via onze algemene onderzoeken pagina. Daar vind je een overzicht van onderzoeksrapporten die door overheden gebruikt kunnen worden als (gedeeltelijke) onderbouwing van hun verklaring.

Daarnaast zijn er extra stappen die je kunt nemen om jouw klanten vertrouwen te geven dat toegankelijkheid stevig is verankerd binnen jouw organisatie:

• Bespreek het onderwerp en maak duidelijke afspraken op verschillende niveaus binnen de organisatie van de opdrachtgever.
• Organiseer inhoudelijke seminars om kennis te delen en expertise te tonen.
• Deel succesverhalen om te laten zien hoe jouw aanpak werkt in de praktijk.
• Introduceer voorbeelden van jouw aanpak om transparantie te bieden over jouw werkwijze.
• Zorg ervoor dat inkoopvoorwaarden worden nageleefd om jouw commitment aan toegankelijkheid te onderstrepen.
• Bouw interne expertise op om jouw software continu te evalueren. Hierdoor kun je proactief oplossingen bieden, zelfs voordat een klant een probleem signaleert.
• Leg uit hoe jouw proces werkt. Veel klanten hebben weinig inzicht in het ontwikkelproces en hoe dit hun organisatie raakt. Daarom is het belangrijk om regelmatig het ontwikkelproces te bespreken, bij voorkeur op verschillende niveaus. Leg uit hoe jouw proces werkt, waarom de betrokkenheid van de klant essentieel is, en hoe dit bijdraagt aan een succesvol eindresultaat.

Een ontwikkelstraat voor het maken van software is complex. Leg je aanpak en software ontwikkelproces uit en geef aan waar je de opdrachtgever nodig hebt. Maak duidelijk wat je doet om het proces continu te verbeteren. (Referentiemodel aanpak bij wie wat uitgelegd en belegd.)

Hoe borg je toegankelijkheid en procesverbetering in jouw software-ontwikkelstraat?

Het ontwikkelen van software is een complex proces. Daarom is het essentieel om jouw aanpak en ontwikkelproces duidelijk uit te leggen aan opdrachtgevers en aan te geven waar hun betrokkenheid nodig is. Transparantie in het proces schept vertrouwen en helpt bij het behalen van een succesvol eindresultaat.

1. Leg jouw aanpak en proces uit

Beschrijf jouw ontwikkelstraat en laat zien hoe elk procesonderdeel bijdraagt aan het maken van kwalitatieve en toegankelijke software. Maak gebruik van een referentiemodel om helder te communiceren wie wat doet, waar verantwoordelijkheden liggen, en hoe beslissingen worden genomen. Geef opdrachtgevers inzicht in:

• Hoe toegankelijkheid wordt geïntegreerd in elke fase van het proces.
• Waar en waarom hun input noodzakelijk is, bijvoorbeeld bij het vaststellen van gebruikerseisen of het testen van prototypes.

2. Continu verbeteren van jouw ontwikkelstraat

Om het proces continu te verbeteren, implementeer je structurele evaluatiemomenten. Dit omvat:

• Regelmatige toetsing van de ontwikkelstraat, waarbij je resultaten meet en procesoptimalisaties doorvoert.
• Interne training en kennisontwikkeling, zodat jouw team altijd beschikt over de nieuwste inzichten en vaardigheden op het gebied van toegankelijkheid.
• Geautomatiseerd testen op toegankelijkheid binnen jouw CI/CD-pijplijn, naast handmatige controles, om problemen vroegtijdig te signaleren en op te lossen.

3. Borging in de ontwikkelstraat

Toegankelijkheid en procesverbetering worden verankerd door:

• Het opnemen van toegankelijkheidscriteria in alle specificaties en kwaliteitschecks.
• Het opleiden van een intern toegankelijkheidsteam dat als kenniscentrum dient.
• Samenwerking met externe specialisten of ervaringsdeskundigen om inzicht te krijgen in real-world uitdagingen.
• Het integreren van feedbackcycli met opdrachtgevers en eindgebruikers om voortdurend te leren en te verbeteren.

4. Betrek ervaringsdeskundigen en gebruikers met een beperking

Toegankelijkheid krijgt pas echt betekenis als het een gezicht krijgt binnen jouw organisatie. Je kunt dit realiseren door:

• Ervaringsdeskundigen te betrekken: Laat medewerkers ervaren waar mensen met bijvoorbeeld een screenreader tegenaan lopen. Vergelijk een toegankelijke en een ontoegankelijke website of app van jouw organisatie om de impact visueel en tastbaar te maken.
• Gebruikers met een beperking onderdeel te maken van het ontwikkelproces: Nodig hen uit om mee te denken en te testen tijdens de ontwikkeling van jouw product. Dit creëert bewustwording bij het team en biedt waardevolle inzichten in wat er nodig is om een product echt toegankelijk te maken.

Door deze aanpak wordt niet alleen de toegankelijkheid van jouw software geborgd, maar ook de relatie met jouw opdrachtgever versterkt, omdat je laat zien dat je een doordachte en betrokken werkwijze hanteert.

1. Bekijk op dashboard.digitoegankelijk.nl hoe je overheidsklant ervoor staat op het gebied van digitale toegankelijkheid.
2. Onderzoek eventueel de mogelijkheden om via het dashboard je eigen data te verrijken en waar nodig proactief aan de slag te gaan naar je opdrachtgever.
3. Laat een overheid de volgende vragen beantwoorden om inzicht te krijgen hoe volwassen de organisatie is op het gebied van digitale toegankelijkheid:
   1. Is er inzicht in het aantal interne en externe websites en apps die vallen onder de verantwoordelijkheid van de overheidsinstantie? 
   2. In hoeverre is er budget, tijd, ruimte voor toegankelijkheid? 
   3. In hoeverre zijn de 12 rollen uit het rollenboekje ingevuld?
   4. In hoeverre is toegankelijkheid geborgd in de organisatiestrategie en beleid? 
   5. In hoeverre is er aandacht voor toegankelijkheid in de organisatieprocessen? 
   6. In hoeverre is er contact met de doelgroep? 
   7. In hoeverre is er voldoende kennis over toegankelijkheid? 

Als leverancier wil je niet overvallen worden door nieuwe eisen aan je producten. Zorg daarom dat je zelf aan het stuur staat. Dat begint bij bewustzijn en kennis in je organisatie. Medewerkers die goed op de hoogte zijn van de toegankelijkheidseisen, kunnen vanaf de start toegankelijk ontwerpen en bouwen. Dat scheelt veel reparatietijd achteraf. Maar er zijn nog een aantal kansen die jou als leverancier veel opleveren.

Kansen

1. Groter bereik

   Als je zorgt dat iedereen mee kan doen, levert dat een groot voordeel op: je bereikt veel meer mensen. In Nederland hebben 4,5 miljoen mensen een beperking of chronische ziekte. Als jouw websites en apps toegankelijk zijn, kunnen zij ook gebruikmaken van jouw informatie en diensten. Er zijn meer voordelen voor jou. Zo ben je beter vindbaar in zoekmachines en zullen minder mensen jouw klantenservice bellen

2. Grotere kansen bij inkooptrajecten en aanbestedingen

   Betere zichtbaarheid bij overheidsinstanties. Overheden moeten in hun toegankelijkheidsverklaringen vertellen welke maatregelen ze nemen om de toegankelijkheid van hun informatie en diensten te verbeteren. De kans is groot dat ze die vraag bij jou neerleggen. Als jij in control bent, kun je helder uitleggen welke stappen je gaat zetten om jouw klant daarbij te helpen.

3. Voortrekkersrol claimen

   Ondersteuning en expertise aanbieden. 

   Op het gebied van DT is er een grote behoefte aan kennisdeling. Deel dit met je klanten en organiseer waar mogelijk kennissessies. 

   Services aanbieden zoals compliancy as a service.

4. Voorbereiding op de EAA

   Vanaf 28 juni 2025 wordt de European Accessibility Act (EAA) van kracht, oftewel richtlijn 2019/882. Dan moeten veel producten en diensten van bedrijven ook aan de toegankelijkheidseisen gaan voldoen. De European Accessibility Act staat helemaal los van de Wet digitale overheid, die alleen geldt voor overheden.

Je kunt zelf kosten besparen door toegankelijkheidsonderzoek te laten uitvoeren en dat te delen met overheden. Als overheden zelf een onderzoek (laten) uitvoeren van jouw product, komen er veel uitkomsten van allerlei onderzoeken op je af. Door zelf onderzoek te laten doen en dat te delen hoeft niet iedere overheidsorganisatie een eigen (deel)onderzoek te laten doen. Daarmee bespaar je de gemeenschap veel geld en tijd. Maar je houdt hiermee ook het heft in eigen hand. 

Overheden zijn zelf verantwoordelijk voor het deelonderzoek van de inhoud. Maar jij kunt afspreken met een auditpartij om dit voor al jouw klanten te regelen. Hiermee houd je controle over de issues die hieruit komen en jij moet oplossen.

Als meerdere overheden gebruikmaken van jouw product, dan is het óók handig om dat onderzoek te delen via onze algemene onderzoeken pagina. Daar vind je een overzicht van onderzoeksrapporten die door overheden gebruikt kunnen worden als (gedeeltelijke) onderbouwing van hun verklaring.

Overheidsorganisaties zijn wettelijk verplicht om hun websites en apps toegankelijk te maken en zullen dit meenemen in contracten en inkoopvoorwaarden. Als de opdrachtgever hier niet om vraagt zorg er dan voor dat het onderwerp wel op tafel komt. 

Het inkoopproces is een belangrijk middel om toegankelijkheid te borgen. Toegankelijkheid is al opgenomen in de GIBIT (Gemeentelijke Inkoop bij IT Toolbox), de algemene inkoopvoorwaarden die gemeenten gebruiken. Overheden zullen steeds vaker afspraken over toegankelijkheid contractueel vast willen leggen. 

DigiToegankelijk ondersteunt overheden door advies te geven en kennis te delen over hoe toegankelijkheid kan worden geborgd in het inkoopproces. 

Meer informatie is te vinden in de webinars die we hierover hebben georganiseerd voor overheden:

• Digitale toegankelijkheid voor inkopers (samen met VNG)
• Digitaal toegankelijk inkopen

Ben je als leverancier compliant aan de GIBIT en heb je vragen hierover in relatie tot digitale toegankelijkheid? Neem dan contact op met digitale.toegankelijkheid@vng.nl.

European Accessibility Act

Het kan zijn dat je vanaf 28 juni 2025 wel verplicht bent om jouw product of dienst of toegankelijk aan te bieden. Want dan wordt de European Accessibility Act (EAA) van kracht, oftewel richtlijn 2019/882 en moeten veel producten en diensten van bedrijven ook aan de toegankelijkheidseisen gaan voldoen.

• Maak succesverhalen zichtbaar. Laat zien hoe jouw aanpak in de praktijk heeft gewerkt en welke resultaten zijn behaald. Dit versterkt het vertrouwen in jouw expertise.
• Identificeer gedeelde problemen en bespreek ze. Zoek naar uitdagingen waar zowel jouw organisatie als de klant mee te maken heeft, en werk samen aan oplossingen.
• Stel heldere vragen en ontwikkel een gezamenlijk plan. Begrijp de specifieke behoeften van jouw klant en betrek hen actief bij het maken van een concreet actieplan.

Zo bouw je een sterke samenwerking op en zorg je ervoor dat je klant zich gehoord en ondersteund voelt.